خون شهید

خون ماده ای است جاری در رگ های بدن که به واسطه گردش آن مواد غذایی، اکسیژن و حرارت لازم برای بقای جسم به بافتهای بدن می رسد. اما هنگامی که همت عالیه مسلمانی در راه تحقق اهداف مقدس اسلام فزونی گیرد و روحش در پرتو آموزه های اسلام عظمت انسانی یابد، در وقت نیاز حاضر می شود که با نثار خون در راه هدف مقدسش به خون خود ارزش دهد و در عین حال به فیض شهود حقائق یعنی شهادت نائل آید.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «ما من قطرة احبّ الی الله عزّوجلّ من قطرة دمٍ فی سبیل الله»؛ هیچ قطره ای در نزد خداوند، دوست داشتنی تر از قطره خونی که در راه خدا ریخته شود نیست.

شهید مطهری در رابطه با خون شهید می گوید: هیچوقت خون شهید هدر نمی‌رود، خون شهید به زمین نمی‌ریزد، خون شهید هر قطره‌اش تبدیل به صدها قطره و هزارها قطره، بلکه به دریایی از خون‌ می‌گردد و در پیکر اجتماع وارد می‌شود.

خون در فرهنگ عاشورا

خون، عزیزترین موجودى پیکر انسان است که با نبود آن، جان هم نیست. با این‌ حساب، کسى که حاضر باشد از «خون‌» خویش در راه مکتب و عدالت و حق بگذرد، آماده جانبازى است و این همان‌ «شهادت طلبى‌» است که از الفباى‌ «فرهنگ عاشورا» است.

هم آن که خون مى‌دهد و از جان مى‌گذرد، عزیز است و ماندگار، هم آن که در راه انتقام‌ خون هاى به ناحق ریخته قیام مى‌کند، کارى امام زمان گونه مى‌کند، چرا که آن حضرت خونخواه کشتگان کربلا است‌ «أین الطالب بدم المقتول بکربلا»؛ و هم آنان که از خون‌ شهیدان، الهام حماسه و فداکارى مى‌گیرند، شاگردان لایق مکتب شهادتند.

این که سیدالشهدا علیه السلام در آغاز حرکت به سوى کربلا فرمود: هر کس حاضر است‌ خون ‌قلب خویش را در راه ما نثار و ایثار کند، با ما همراه شود: «من کان باذلاً فینا مُهجته فلیرحل ‌معنا» اشاره به همین فرهنگ شهادت طلبى است.

قداست‌ خون شهید نیز از همین ‌جاست، چرا که او با خدا معامله مى‌کند و حق اوست که با اولین قطره خونش که بر زمین ‌ریخته مى‌شود، آمرزیده شود: «اول ما یُهراق من دم الشهید یُغفر له ذنبُه کلّه الّا الدَّین‌» و قطره خونى که در راه خدا ریخته شود، یا قطره اشکى از خوف خدا، محبوبترین قطره نزد خداوند است: «ما من قطرة احب الى الله عزوجل من قطرتین: قطرة دم فى سبیل الله و قطرة دمعة فى سواد اللیل لایرید بها عبد الّا الله‌».

در روایات و زیارات نیز نسبت به سیدالشهدا علیه السلام و یاران شهیدش تعبیراتى از این قبیل‌ زیاد است که: شما جانتان را، نفستان را، ارواحتان را، خونتان را، خون قلبتان را، خودتان را و... در راه خدا بذل و نثار کردید.

هر ملتى هم که این روح و روحیه را داشته باشد، به ‌عزت مى‌رسد و آنان که از خون دادن و جان باختن گریزانند، گرفتار ذلت مى‌شوند. امام ‌خمینى (ره) مى‌فرماید: «مسلّم خون شهیدان، انقلاب و اسلام را بیمه کرده است. خون ‌شهیدان براى ابد درس مقاومت به جهانیان داده است و خدا مى‌داند که راه و رسم شهادت‌ کور شدنى نیست و این ملت ها و آیندگان هستند که به راه شهیدان اقتدا خواهند نمود».

پانویس

منابع

• جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.